Zal de verruiming van de bekendheidsuitzondering het vernietigen van algemene voorwaarden moeilijker maken?
Een partij die algemene voorwaarden hanteert (‘de gebruiker’) heeft een informatieplicht. Hij moet de wederpartij een redelijke mogelijkheid geven van de voorwaarden kennis te nemen. Dit heet ‘ter hand stellen’. Algemene voorwaarden zijn vernietigbaar als de gebruiker dit niet heeft gedaan (art. 6:233 sub b BW). Zo wordt de wederpartij beschermd tegen voor haar onbekende voorwaarden.
Op 11 november 2022 heeft de Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2022:1599) geoordeeld dat een wederpartij algemene voorwaarden niet meer kan vernietigen als hij daarmee bekend is. De Hoge Raad maakte eerder al uitzonderingen op de bevoegdheid tot vernietiging van algemene voorwaarden en riep hiermee de ‘bekendheidsuitzondering’ tot het leven. Bekende voorbeelden hiervan zijn:
– als partijen regelmatig gelijksoortige overeenkomsten sluiten en de gebruiker zijn voorwaarden al bij de eerste overeenkomst ter hand had gesteld;
– het ophangen van een bord, in bijvoorbeeld een winkel, waarbij zij haar aansprakelijkheid uitsluit voor het verlies of diefstal van eigendommen;
In beide gevallen heeft de gebruiker zelf actief zorg gedragen aan het bekend maken van de algemene voorwaarden bij de wederpartij. Daarnaast konden zich volgens de Hoge Raad omstandigheden voordoen waarin een beroep op vernietiging door de wederpartij onaanvaardbaar was. Maar dat laatste is een behoorlijk hoge drempel om te halen.
Met haar uitspraak van 11 november heeft de Hoge Raad de mogelijkheid tot vernietiging van (niet ter hand gestelde) algemene voorwaarden verder ingeperkt. De Hoge Raad verruimd daarmee de bekendheidsuitzondering en oordeelt nu dat een wederpartij algemene voorwaarden niet meer kan vernietigen als hij daarmee bekend is. Het maakt volgens de Hoge Raad niet meer uit of die bekendheid door toedoen van de gebruiker is ontstaan, of dat hij “toevallig” op een andere manier bekend is geraakt met deze voorwaarden.
Mocht u vragen hebben over dit artikel of andere juridische onderwerpen, neemt u dan gerust contact op met een van onze advocaten, zij kunnen u hierover verder adviseren.